Yargı Kararları Işığında Geçerli Sebeple Feshe İlişkin İşçi Davranışları ( OCAK-DUMAN-YILMAZ-ÖZER )

Çalışma yaşamında en önemli husus işçinin istihdamda kalmasının sağlanmasıdır. İşçinin feshe karşı korunması için mevzuatta farklı düzenlemeler getirilmiş bulunmaktadır. Bu bağlamda, iş güvencesi hükümleri feshe karşı belirli ölçüde güvence getirerek, işçinin istihdamda kalmasına fayda sağlamaktadır. İş güvencesi, iş hukukunun yanı sıra, sosyal güvenlik hukuku bakımından da büyük önem arz etmektedir. Zira, işsizlik, gelir kaybı ve gider artışına neden olmaktadır. Sosyal güvenlik hukuku bakımından da, sigortasız olunan dönemde, risklere karşı mevzuatta öngörülen güvencenin dışındaki hallerde ve zamanlarda gider artışı ile karşılaşılabilmektedir.

İşçinin istihdamda kalması her şeyden önce kendi davranışlarıyla da bağlantılı olmaktadır. Zira, işçinin olumsuz davranışlarından dolayı iş sözleşmesi işveren tarafından mevzuatta öngörülen koşulların gerçekleşmesi halinde haklı ya da geçerli sebeple feshedilebilmektedir. İş sözleşmesinin işçinin davranışları gerekçe gösterilerek işveren tarafından feshedildiği birçok olayın yargıya intikal ettiği görülmektedir. Elbette işverenin feshine karşı işçi arabuluculuk sürecinden sonra fesih işleminin haklı ya da geçerli sebebe dayanmadığını ileri sürerek yargı yoluna başvurabilmektedir.

Çalışmamızda, iş hukukunun önemli konularından, iş sözleşmesinin geçerli sebeple feshine neden olan işçi davranışları ele alınmıştır. Ayrıca, haklı sebeple feshe neden olan işçi davranışları ile feshi gerektirmeyen işçi davranışlarına da yeri geldikçe değinilmiştir. Çalışma konumuz, amaca bağlı olarak, gerekli görüldüğü ölçüde ilgili diğer konularla bağlantılı kurularak, öğretideki görüşlere yer verilerek ve yargı kararlarına değinilerek ele alınmaya çalışılmıştır. Yargı kararlarının tamamına konu içerisinde yer verilmesi mümkün olmadığından, birçok yargı kararının uygulamacıların yararlanması için genel bilgilendirme sonrasında toplu halde verilmesi uygun görülmüştür. Yargı kararları daha çok UYAP sisteminden alınmış olup, diğer kaynaklardan ulaşılan kararlar ayrıca belirtilmiştir.

Çalışmamızın kapsamını gereğinden fazla genişleteceğinden, geçerli sebeple fesihle ilgili olarak, fesih usulü, zamanı/süresi, feshin sonuçları gibi hususlara ayrıntılı olarak yer verilmemiştir. Ayrıca geçerli sebep gerekçesiyle yapılan fesihlere ilişkin yargısal denetim bakımından, ihtar, uyarı, son çare ilkesi, ölçülülük/orantılılık gibi hususlara her başlık altında ayrıca yer verilmemiş, gerekli görüldüğü durumlarda değinilmeye çalışılmıştır. Eserimizin, okuyucuya faydalı olmasını dileriz.