Vergiye Uyum Çerçevesinde Karmaşık Vergi Sistemleri Teorik Bir Analiz

İÇİNDEKİLER

BİRİNCİ BÖLÜM

Optimal Vergi Sisteminin Taşıması Gereken Özellikler

I) Optimal Vergi Sisteminin Teorik Esasları ……..………………………… 3

II) Optimal Vergi Sisteminin Oluşturulmasında Vergilendirme İlkelerinin

Önemi...................................................................................................................... 6

1) Mali Nitelikli Vergilendirme İlkeleri ………………………………....8

A) Mali Amacın Gerçekleştirilmesi ……………………………..……. 8

B) Esneklik İlkesi ……………………………………………………. 11

C) Belirlilik İlkesi …………………………………………………… 15

D) Uygunluk İlkesi ……………………………………………….…. 16

E) Adalet İlkesi ……………………………………………………… 18

F) Basitlik İlkesi …………………………………………………….. 21

G) Genellik İlkesi ……………………………………………………. 25

2) Ekonomik ve Sosyal Nitelikli Vergilendirme İlkeleri................................ 26

A)Gelir Dağılımını Düzeltme İlkesi ………………………………… 26

B) İktisadi Etkinliği Sağlama İlkesi …………………………………. 30

C) Ekonomik İstikrarı Sağlama İlkesi ……………………………….. 35

İKİNCİ BÖLÜM

Mükelleflerin Vergiye Uyumunu Etkileyen Faktörler

I) Vergi Tarifelerinin Yapısı..................................................................................... 39

II) Ülkenin İdari ve Hukuki Yapısı ve Bu Çerçevede Yapılan

Düzenlemeler......................................................................................................... 43

III) Mükelleflerin Vergiyi Algılama Şekilleri........................................................... 44

IV) İş Çevrimleri........................................................................................................... 45

V)Maliye Teşkilatındaki İdari ve Teknik Yetersizlikler ………………....... 47

VI) Vergilerin Kullanım Alanları Konusunda Kamuoyunun

Bilgilendirilmesi.................................................................................................... 50

VII) Politik Faktörler.................................................................................................... 52

VIII) Toplumun Vergiye Karşı Tutumu ve Mükellef-Maliye İlişkisi................... 56

IX) Sektörlerin G.S.Y.İ.H. İçindeki Payları............................................................ 58

X)Vergi Sisteminin Karmaşıklığı ve Vergilendirme Ortamındaki

Belirsizlikler ……………………………………………………………. 59

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Vergi Sistemi Karmaşıklığı ve Vergi Uyumu

I) Vergiye Uyum Maliyetleri................................................................................... 64

II) Vergiye Uyum Maliyetlerinin Ölçülmesi........................................................... 69

III) Vergilendirmede İdari Maliyetler....................................................................... 70

IV) Vergilendirmede Zorlama Maliyetleri............................................................... 72

V) Vergi Sistemi Karmaşıklığının Nedenleri......................................................... 76

1) Vergi Sistemindeki Muafiyet, İstisna ve İndirimler.................................. 78

A) Vergi Tercihlerinin Fayda ve Sakıncaları............................................. 86

B) Vergi Kolaylıkları İçin Lobi Faaliyetleri............................................... 87

2) Vergi Kanunlarının Dili ve Değişme Sıklığı............................................... 90

3) Vergi Kanunlarındaki Belirsizlik.................................................................. 91

4) Tüzük, Yönetmelik ve Tebliğlerin Değiştirilme İhtiyacı.......................... 93

VI) Optimal Karmaşıklık Düzeyi ve Optimal Vergileme..................................... 95

1) Vergi Karmaşıklığı ve Optimal Gelir Vergisi ……………...……….. 97

2) Vergi Karmaşıklığı ve Optimal Tüketim Vergileri ……...……….... 98

VII) Vergi Karmaşıklığı ve Mali Yanılsama......................................................... 101

VIII) Mali Bilginin Faydaları.................................................................................... 104

IX) Türk Vergi Sisteminin Karmaşıklık Analizi................................................. 107

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Vergi Reformu Alternatifi Olarak Düz Oranlı Vergiler

I) Vergi Tarifeleri..................................................................................................... 111

II) Dünyada Düz Oranlı Vergi Uygulamaları..................................................... 117

III) Vergi İndiriminin Sonuçları.............................................................................. 119

IV) Hall-Rabushka Vergisi....................................................................................... 124

1) İşletme Vergisi................................................................................................ 126

2) Ücret Vergisi................................................................................................... 127

V) Düz Oranlı Vergi Tarifesi Uygulamasının Avantajları................................ 128

VI) Düz Oranlı Vergi Tarifesi Uygulamasının Dezavantajları......................... 131

VII) Düz Oranlı Vergi Uygulamasının Ekonomik ve Mali Etkileri.................... 132

1) Düz Oranlı Vergi Uygulaması ve Gelir Bölüşümü................................... 134

2) Düz Oranlı Vergi Uygulaması ve Etkinlik................................................. 137

3) Düz Oranlı Vergi Uygulaması ve Büyüme............................................... 139

4) Tek Oranlı Vergi Uygulaması ve Basitlik İlkesi....................................... 141

5) Düz Oranlı Vergi Uygulaması ve Vergi Hasılatı...................................... 143

Sonuç......................................................................................................................... 145

Kaynakça................................................................................................................. 157