Vergi Hukukunda Muhasebe Hilesi Suçu

Tarihsel süreçte ekonominin canlanması ile gelişen ticari hayatta rekabette avantaj elde etmek, rasyonel şekilde işletme ile ilgili kararlar alabilmek gibi esasında ekonomik gerçekliğin türettiği muhasebe defterleri ve düzeni; devletin ekonomik alanı -kamu menfaatinin varlığı genel gerekçesiyle- düzenlemesi sonucu çağdaş hukuk sistemlerinde kanuni ödev olarak yer almaya başlamıştır. Bu çalışmanın konusu ise geçmişten bugüne hukuki yükümlülük halini alan muhasebe düzenine uyum yükümlülüğü kapsamında yapılan muhasebe işlemlerindeki hileler ve öngörülen yaptırımlardan oluşmaktadır. Bu kapsamda öncelikle muhasebe hukukunun ışığında hesap ve muhasebe kavramları, muhasebenin temel ilkeleri ve Türk muhasebe sistemi açıklanarak devamında ceza hukuku temelinde hile kavramı ve hatadan ayrıştırılması yargı içtihadından da faydalanılarak sunulmuş ve VUK madde 359'da düzenlenen hesap ve muhasebe hilesi yapma suçu incelenerek Türk hukukuna göre hesap ve muhasebe hilesi kavramının genel kavramsal çerçevesi çizilmiştir. Bu kapsamda suçun kanunda tanımının olmayışının suçu işlenemez kılıp kılmadığı, suç işlenebilecek ise hangi davranışlar ile işlenebileceği, muhasebe hilesini cezalandırır normların TTK, SerPK, BankK, Sigortacılık Kanunu ve genel ceza kanunu olan TCK'da da bulunması sebebiyle suçun düzenlenişinin farklı kanunlarda birbiriyle iç içe geçecek şekilde kaleme alınmış olması sorunları ilgili mevzuatla ilişkilendirilerek irdelenmiştir. Sonuç olarak vergi, muhasebe ve ceza hukuku ilkeleri ışığında muhasebe hilesinin suç olarak düzenlendiği diğer kanunların düzenlemeleri ve düzenlenme amaçları göz önünde bulundurularak VUK 359 hükmünün yeniden kaleme alınması gerekliliği hakkında önerilerde bulunulmuştur.(ARKA KAPAKTAN)
İçindekiler
Giriş
Birinci Bölüm
Hesap ve Muhasebe Hilesi Kavramı
1. Hesap ve Muhasebe Kavramı
1.1. Muhasebenin Dünyadaki ve Türkiye'deki Tarihsel Gelişimi
1.2. Türk Muhasebe Sistemi
1.2.1. Muhasebe Standartları ve Finansal Raporlama Sistemleri
1.2.2. Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği-Tek Düzen Hesap Planı Çerçevesi
1.2.3. Defter Tutma Ödevi ve Tutulması Gerekli Defterler
1.2.4. Vergi Usul Kanunu'na Göre Hesap ve Muhasebe Kayıtlarının Yapılacağı Tutulması Zorunlu Defterler
2. Hile Kavramı
2.1. Genel Olarak
2.2. Türk Medeni Hukukunda Hile Kavramı
2.3. Türk Ceza Hukukunda Hile Kavramı
2.4. Türk Vergi Hukukunda Hile Kavramı
2.5. Türk Muhasebe Sistemi'nde Hile Kavramı
3. Muhasebe Hilesinin Benzer Kavramlardan Ayırt Edilmesi
3.1. Vergiden Kaçınmadan Ayırt Edilmesi
3.2. Peçeleme ve Muvazaadan Ayırt Edilmesi
3.3. Muhasebe Hatasından Ayırt Edilmesi
4. Muhasebe Hilesinin Mevzuattaki Görünümleri
İkinci Bölüm
Vergi Usul Kanununda Düzenlenen Hesap Ve Muhasebe Hilesi Yapma Suçu
1. Suçun Hukuki Niteliği
2. Suçun Kanun Sistematiğindeki Yeri
3. Korunan Hukuki Değer
4. Suçun Unsurları
4.1. Suçun Maddi Unsuru
4.1.1. Fail
4.1.2. Mağdur
4.1.3. Hareket Unsuru
4.1.4. Suçun Konusu
4.1.5. Suçun Neticesi
4.1.6. Nedensellik Bağı
4.2. Suçun Manevi Unsuru
4.3. Hukuka Aykırılık Unsuru
5. Suçun Tanımı
Üçüncü Bölüm
Suçun Özel Görünüm Şekilleri
1. Suçun Nitelikli Unsurları
1.1. Genel Olarak
1.2. Sahte veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Kullanma Suçları
2. Kusurluluk
3. Yaptırımın Uygulanması İçin Gereken veya Yaptırım Uygulanmasını Engelleyen Özel Koşullar
3.1. Kovuşturma Şartı
3.2. Dava Zamanaşımı
3.3. Pişmanlık ve Islah
3.4. İzaha Davet
4. Özel Görünüş Biçimleri
4.1. Suça Teşebbüs
4.2. Suça İştirak
4.3. Suçun İçtimaı (Suçun Birleşmesi)
4.3.1. Zincirleme Suç
4.3.2. Bileşik Suç
4.3.3. Fikri içtima
5. Yaptırım
Sonuç