Uygulamada İSTİNAF-CEZA EL KİTABI

GİRİŞ  1

Bu Kitapta Neler Var?  1

I. BÖLÜM   8

İstinafın Yapısı: Birimler-Görevler  8

1- İstinafta İşbölümü: 8

2- İstinafın Görevleri: 9

3- İstinafın Teftişi: 10

4- İstinafın Organları: 10

a. Başkanlık ve Görevleri: 10

b. Cumhuriyet Başsavcılığı ve Görevleri: 11

b.1. Cumhuriyet başsavcısının görevleri: 11

b.2. Cumhuriyet savcısının görevleri: 13

c. Başkanlar Kurulu ve Görevleri: 13

d. Ceza Dairesi ve Görevleri: 14

d.1. Ceza Dairelerinin Görevleri 14

d.2. Daire Başkanının Görevleri: 15

d.3. Daire Üyesinin Görevleri: 15

e. Adalet Komisyonu: 16

f. Müdürlükler 16

II. BÖLÜM   18

Ceza Hükümlerinin İstinafında Genel Kurallar  18

A. Genel ve Özet Açıklama 18

B. İstinaftan Önceki Kararın Kanun Yolu  21

C. İstinaf Öncesi Yargıtay Bozmasında Kanun Yolu  22

D. İstinaf - Temyiz İncelemelerinin Karşılaştırılması 23

E. Doğrudan (Re'sen), Mecburi İstinaf 27

F. Tek Kararla Verilen Birden Fazla Cezanın İstinafı 28

G. Ara Kararına Karşı İstinaf (Sair Durum) 32

H. İstinaf Edilemeyen Kesin Kararlar 33

I. Adli Para Cezasına Dair Kararın İstinafı 36

İ. HAGB veya Açıklanmasına Dair Kararın İstinafı 38

K. Güvenlik Tedbirine İlişkin Kararın İstinafı 39

L. İstinafta Koruma Tedbirinin Uygulanması 41

M. Görevsizlik-Yetkisizlik Kararının İstinafta İncelenmesi 43

N. İlk Derece Mahkemesinde Önödeme veya Uzlaşma Hükümlerinin

Uygulanmaması, Uzlaşma Nedeniyle Verilen Düşme Kararının

İstinaf Aşamasında İncelenmesi 48

O. Basit Yargılama Usulü ve İstinaf 50

Ö. Kanun Yolunun Gösterilmesinde Yanılma  54

III. BÖLÜM   57

İstinaf Etme Hakkı, Başvuru Süresi ve Yöntemi, Tebliğ ve Cevabı, Eski Hâle Getirme, Başvurunun Etkisi, Mahkemesince Reddi ile Sair Hususlar  57

A. İstinaf Etme Hakkına Sahip Olanlar 57

B. İstinafa Başvuru Süresi ve Yöntemi 60

1- Süre ve Başlangıcı ile Talep: 60

2- Tutuklu-Hükümlünün İstinaf Talebi: 61

3- E-Tebligat ve Süre: 62

4- İstinaf İçin Süre Tutum Dilekçesi Vermek: 64

5- İstinaf Kanun Yolu Başvurusunda Yanılma: 66

6- İstinaf Talebinin Gerekçeli Olması veya İstinaf Nedeninin Belirtilmesi Zorunlu mudur? 67

Cumhuriyet Savcısının Gerekçeli İstinafı ve Mahiyeti 67

7- Hangi Cezanın İstinaf Edildiğinin Talepte Belirtilmesi: 70

8- Başka Yere İstinaf Talebi Yapmak: 70

9- Mektup veya Telgraf ile İstinafa Başvurmak: 71

10- Müdafii -Vekilin Mazeretinde Süre Başlangıcı: 72

C. İstinaf Talebinin Tebliği ve Cevabı 73

1- Karşı Tarafa Tebliğ: 73

2- Elektronik işlemler: 74

3- Tebligat Eksikliğinin İstinafa Etkisi 75

D. İstinaf İçin ve İstinafta Eski Hâle Getirme 77

E. İstinafa Başvuru Yapılmasının Etkisi 79

F. İstinaf İsteminin Hükmü Veren Mahkemece Reddi 80

G. Dosyanın İstinafta Tevzi Edilme(me)si, İlk-Ön İnceleme ile İkinci İnceleme Aşamalarının Birlikte veya Ayrı Yapılmasının Önemi ve Olası Sonuçları 82

H. İstinaf Kararına Karşı Direnme Yasağı 86

I. Cumhuriyet Savcısının Başvuru Sonucunun Kapsamı 88

İ. İstinaf Başvurusundan Vazgeçilmesinin Etkisi 90

IV. BÖLÜM   93

İstinafta Duruşma İçin Talepte Bulunmak, 93

İstinafta Duruşmanın Zorunlu Olduğu Haller   93

* Yargıtay'a göre duruşma yapılması zorunlu olan bir durum: 97

V. BÖLÜM   99

İstinafta Karar Türleri 99

A. Genel Açıklama  99

B. Ön İnceleme Aşaması ve Karar Türleri 103

1. Genel ve Özet Açıklama: 103

2. Ön İnceleme Zamanı: 107

3. Ön İnceleme Aşamasına Katılanlar: 108

4. Ön İnceleme Sırasında Tutukluluk Durumu: 108

5. Ön İnceleme Aşaması Sonucundaki Karar Türleri: 109

a- Yetkisizlik Kararı: 109

b- İstinaf Başvurusunun Reddi Kararı: 110

6. Ön İnceleme Sonucu-Kararı: 116

C. İnceleme-Kovuşturma Aşaması ve Karar Türleri 118

1. İnceleme-Kovuşturma Aşamasına Katılanlar: 118

2. İnceleme-Kovuşturma Sonucundaki Karar Türleri: 118

a- İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı: 119

* Konuyu özetleyen bir soru: Bir karar hangi hallerde istinafta onanır?  121

b- Hukuka Aykırılığın Düzeltilerek İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı: 122

b.1- Birinci Grup Düzeltme Nedenleri: 122

b.2- İkinci Grup Düzeltme Nedenleri: 125

b.3- Üçüncü Grup Düzeltme Nedenleri: 126

b.4- Dördüncü Grup Düzeltme Nedenleri: 126

* Konuyu Özetleyen Bir Soru: Bir karar hangi hallerde düzeltilerek onanır? 127

c- İstinafta Hükmün Bozulması Kararı: 129

c.1- Birinci Grup Bozma Nedenleri (Hukuka Kesin Aykırılık Halleri): 131

1- Mahkemenin kanuna uygun olarak teşekkül etmemiş olması: 132

2- Hâkimlik görevini yapmaktan kanun gereğince yasaklanmış hâkimin hükme katılması 133

3- Geçerli şüphe nedeniyle hakkında ret istemi öne sürülmüş olup da bu istem kabul olunduğu hâlde hâkimin hükme katılması veya bu istemin kanuna aykırı olarak reddedilip hâkim1in hükme katılması: 134

4- Mahkemenin kanuna aykırı olarak davaya bakmaya kendini görevli-yetkili görmesi: 134

5- Cumhuriyet savcısı veya duruşmada kanunen mutlaka hazır bulunması gereken diğer kişilerin yokluğunda duruşma yapılması: 135

6- Duruşmalı olarak verilen hükümde açıklık (aleniyet) kuralının ihlâl edilmesi: 136

7- Hükmün hukuka aykırı yöntemlerle elde edilen delile dayanması: 137

c.2- İkinci Grup Bozma Nedenleri: 139

* Konuyu Özetleyen Bir Soru: Bir karar hangi hallerde      bozulur?  142

c.3- İstinafta Duruşma Açılması Gereken Bir Halde Bozma Kararı Verilebilir mi? Verilirse Ne Yapılabilir? Bu Uygulamanın Mahiyeti ve Sonuçları Nelerdir? 143

c.3.1- İstinafın bir dosyada bozma kararı vermesi ile bozma yerine duruşma açarak karar vermesinin önemi veya sonucu nedir? 147

c.3.2- Duruşma yerine bozma kararı verilmesi 308/A. maddesi uyarınca olağan üstü itiraza konu edilebilir mi?  151

c.4- Bozma Kararı Üzerine İlk Derece Mahkemesince Yapılması Gereken İşlemler 152

d- Davanın Yeniden Görülmesi ve Duruşma Hazırlığı İşlemlerine Başlanması Kararı: 158

d.1- İstinafta Duruşma Yapılması İçin Talepte Bulunmak: 159

d.2- Duruşmayı Gerektiren Hususlara Örnekler: 160

d.3- İstinafta Duruşma Hazırlığı: 160

d.4- Duruşma Hazırlığı Sırasında Tutukluluk Durumu: 161

d.5- İstinaf Duruşmasına Özgü Usul Hükümleri: 162

d.6- İstinaf Duruşmasının İstisnaları 163

d.7- Tarafın Duruşmaya Katılmamasının Karara Etkisi: 164

d.8- İstinaf Duruşmasına Cumhuriyet Savcısının Katılımı Zorunlu mudur? 165

Cumhuriyet savcısı icra ceza-çek suçlarının duruşmasına katılmak zorunda mıdır?  165

d.9- İstinaf Duruşması Sonundaki Karar Türleri: 167

d.9.1- İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı: 167

d.9.2- Hükmün Kaldırılması Kararı: 168

d.9.2.1- Beraat kararı, 171

d.9.2.2- Ceza verilmesine yer olmadığı kararı, 171

d.9.2.3- Mahkumiyet kararı 172

d.9.2.4- Güvenlik tedbiri kararı 173

d.9.2.5- Davanın reddi kararı 173

d.9.2.6- Davanın düşmesi kararı, 173

d.9.2.7- Durma kararı, 173

d.9.2.8- Görevsizlik kararı 174

d.9.2.9- Hükmün açıklanmasının geri         bırakılması 174

d.10. Duruşma Sonrası Verilen Hükmün Kaldırılmasına Dair Gerekçeli Karar: 175

d.10.1- İlk Derece Mahkemeleri Yönünden Hükmün Gerekçesinde Bulunması Gereken Unsurlar: 175

d.10.1.1- Temyiz incelemeleri sırasında aranan hususlar: 175

d.10.1.2- Yargıtay ilamlarında nitelendirme: 176

d.10.1.3- Hükmün Gerekçesi ve Hüküm Fıkrasının İçereceği Hususlar: 176

d.10.1.3.a- Mahkûmiyet hükmünün gerekçesinde: 178

d.10.1.3.b- Beraat hükmünün gerekçesi: 179

d.10.1.3.c- Ceza verilmesine yer olmadığına dair kararın gerekçesi: 179

d.10.1.3.d- Diğer kararların gerekçesi: 180

d.10.2- İstinafın Duruşmalı Olarak Verdiği Gerekçeli Kararda Bulunması Gereken Unsurlar: 181

D. İstinaf Ceza Dairelerinde Karar Türleri Tablosu          183

VI. BÖLÜM   187

İstinafın Kesin (Temyiz Edilemeyen) Kararları 187

A. Genel Kural 187

B. İstinafın Kesin Nitelikteki Kararları 189

C. İstinafın Kesin Kararları Temyiz Edilirse Ne Olur? 197

D. İstinafın Kesin Kararlarına Karşı Ne Yapılabilir?  199

1. Kesin Karara Karşı Uygulamadaki En Etkili Yol: 199

308/A İtirazı 199

- 308/A itirazında yasal koşul ve yöntem   202

2. Kesin Karara Karşı Yargılamanın Yenilenmesi: 204

3. İstinafın Kesin Kararı-Kanun Yararına Bozma İlişkisi: 208

E. Adli Para Cezaları Temyiz Edilebilir mi? 211

1. Hapis cazıyla birlikte adli para cezası: 211

2. İlk defa bölge adliye mahkemesince verilen 272/3-a. maddesi kapsamı dışındaki, yani üç bin TL’nin üstündeki (sadece) adli para cezasını temyiz etmek mümkün müdür? 211

VII. BÖLÜM   213

İstinafın Kesin Olmayan (İtiraza-Temyize Tabi) Kararları 213

A. İstinafın (Olağan) İtiraza Tabi Kararları 213

B. İstinafın Temyize Tabi Kararları 215

1- Temyiz Nedeninin Belirtilmesi Zorunlu mudur?  215

2- Re'sen (Doğrudan) Temyiz: 218

3- Katalog Suçlardaki Cezaların Temyizi: 220

4- Diğer Suçlardaki Cezaların Temyizi: 222

a- Beş yıldan fazla hapis cezaları: 223

b- Beş yıl veya daha az hapis cezalarını artıran hapis cezaları: 223

c- İlk defa bölge adliye mahkemesince verilen mahkumiyet kararları 223

d- On yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlardan verilen beraat kararları: 224

e- Müsadere  224

VIII. BÖLÜM   225

İstinaf Kararının Diğer Sanıklara Etkisi-           Sirayet  225

A. Genel olarak Sirayet 225

B. İstinaf Yönünden Sirayet 230

IX. BÖLÜM   232

İstinafta Aleyhe Bozma-Değiştirme Yasağı 232

A. Genel Olarak Aleyhe Bozma-Değiştirme Yasağı 232

B. İstinaf Yönünden Aleyhe Bozma-Değiştirme Yasağı 238

X. BÖLÜM   241

İstinafın Birbiriyle Çelişkili Kararları 241

Çelişen Kararlardaki Çelişkinin Giderilmesi 241

1. Çelişkinin Varlığ İçin Gerekli Şartlar: 242

2. Çelişkinin Giderilmesini Talep Edebilenler: 243

3. Talep Edilecek Makam: 243

4. Talep Üzerine Yapılacak İşlem: 243

XI. BÖLÜM   244

Muhtelif Konular - Sorular  244

1. Bir istinafın yargı çevresinde hâkimin davaya bakma engeli çıkarsa ne olur? 244

2. İstinafa konu edilen bir dosyada cumhuriyet başsavcılığının görevleri nelerdir? 244

3. İstinafta müdafi yönünden bir farklılık var mıdır?  245

4. İstinafta katılan sıfatını elde etmek mümkün müdür?  245

5. İstinafta ispat-delil yönünden değişen bir şey var mıdır? 247

6. İstinafta birleştirme kararı verilebilir mi?  247

7. İlk derece mahkemeleri arasındaki birleştirme uyuşmazlığının istinafta giderilmesi mümkün müdür?  248

8. İstinafta hükmün bozulması kararından sonra dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesi zorunlu mudur? Bozma kararından sonra ceza dairesinin, işin esasına girerek karar vermesi mümükün müdür? 249

9. İstinafın “iade”, “tevdi” ve “gönderme” kararları kesin midir yoksa olağan itiraza mı tabidir? 250

XII.  BÖLÜM   252

Sonuç ve Öneriler  252

1- İstinaf cumhuriyet savcısına düşen görevler: 252

2- Hukukçulara düşen görevler: 252

3- İstinafta dosya birikimi: 253

4- Bozma kararlarının yasal durumu ve uygulama farklılığı: 254

5- Tebligat eksiklikleri: 257

6- Uygulamadaki “tevdi”, “iade”, “gönderme” kararları: 257

7- İstinafta dosya tevzi birimi: 258

8- İcra ceza-çek suçlarında cumhuriyet savcısının duruşmaya katılması: 259