Türk İş Hukukunda Maden İşçileri

Maden işçileri, madencilik ortamının doğasında var olan riskler nedeniyle çeşitli tehlikelerle karşı karşıyadır. Karmaşık jeolojik ve tektonik yapı, madenlerde bulunan gazlar, tozlar bu risklere örnektir. Bu nedenle maden işçileri açısından diğer iş kolları için geçerli olan düzenlemelerden daha farklı esaslar kabul edilmiştir. Çalışma koşulları, ücret, iş sağlığı ve güvenliği, sosyal güvenlik bu alanlara örnektir. Özellikle ülkemizde yaşanmış olan Soma ve Ermenek maden kazalarından sonra ulusal mevzuatta birçok değişiklik yapılmıştır. Çalışma içerisinde mevzuatın nihai halinin irdelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde, temel kavramlar, maden sahalarında yapılan rödovans sözleşmeleri ve bu kurumun alt işverenlik ilişkisi ile ilişkisi ve ulusal ve uluslararası kaynaklar incelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde madenlerde iş sözleşmesi yapma yasaklarına değinilmiştir. Bu çerçevede bilhassa Uluslararası Çalışma Örgütü Sözleşmeleri ışığında Türkiye ve diğer Avrupa ülkeleri karşılaştırılmıştır. İşin düzenlenmesi ve iş sözleşmesinin sona ermesi de maden işçileri perspektifinden ayrıca incelenmiştir. Son bölümde ise madenlerde iş sağlığı ve güvenliği detaylı biçimde inceleme alanı bulmuştur. Maden ocaklarında ortaya çıkabilecek risklere karşı madenlerde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması amacıyla işverene ve işçiye birtakım yükümlülükler getirilmiştir. Bu yükümlülüklerin irdelenmesi hayati önem arz etmektedir. İşçilerin ve işverenlerin haklarını ve yükümlülüklerini tespit etmek maden işçilerinin güvenli çalışma koşullarına, uygun eğitime ve sağlık korumasına erişmelerini sağlamaya yardımcı olmaktadır.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
TEMEL KAVRAMLAR, ULUSAL VE ULUSLARARASI KAYNAKLAR
1. İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
1.1. Maden
1.2. Maden İşçisi
1.3. Maden İşvereni
1.4. Daimi Nezaretçi
1.5. İşveren Vekili
1.6. Maden İşyeri
1.7. Alt İşveren
1.8. Rödovans Sözleşmesi
2. MADEN İŞÇİLERİNİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİNE İLİŞKİN ULUSAL VE ULUSLARARASI KAYNAKLAR
2.1. Ulusal Kaynaklar
2.2. Uluslararası Kaynaklar

İKİNCİ BÖLÜM
BİREYSEL VE TOPLU İŞ HUKUKU BAKIMINDAN MADEN İŞÇİLERİ
1. BİREYSEL İŞ HUKUKU BAKIMINDAN MADEN İŞÇİLERİ
1.1. İş Sözleşmesinin Kurulması ve Yasakları
1.2. Maden İşvereni ile Maden İşçisinin Borçları
1.3. Maden İşyerlerinde İşin Düzenlenmesi
1.4. Maden İşçileri Bakımından İşin Sona Ermesi ve Sonuçları
2. TOPLU İŞ HUKUKU BAKIMINDAN MADEN İŞÇİLERİ
2.1. Sendika Hakkı ve Özgürlüğü Kavramı
2.2. Maden İşçilerinin Sendikal Durumu

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MADENLERDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
1. GENEL OLARAK İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
1.1. Maden İşyerlerinin ve İşçilerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Bakımından Değerlendirilmesi
2. MADENLERDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSKLERİ
3. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BAKIMINDAN İŞVERENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
3.1. İş Güvenliği Uzmanı Bulundurma Yükümlülüğü
3.2. İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personeli Bulundurma Yükümlülüğü
3.3. Risk Değerlendirmesi
3.4. Acil Durum, Yangınla Mücadele ve İlk Yardım
3.5. Maden İşçilerine Kişisel Koruyucu Donanım Verilmesi
3.6. Maden İşyerlerinde İşçileri İş Sağlığı ve Güvenliği Hususunda Bilgilendirme ve Eğitim Verme
3.7. Maden İşyerlerinde Daimi Nezaretçi Bulunması
3.8. Maden İşyerlerinde Sığınma Odası, Havalandırma ve Giriş-Çıkış Takip Sistemi
4. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BAKIMINDAN MADEN İŞÇİSİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
4.1. İş Sağlığı ve Güvenliğini Tehlikeye Düşürmeme
4.2. İşverene veya Çalışan Temsilcisine Haber Verme
5. MADEN İŞÇİSİNİN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÜKÜMLÜLÜKLERİNE AYKIRI DAVRANIŞI HALİNDE İŞVERENİN HAKLARI
5.1. Disiplin Cezası
5.2. İş Sözleşmesinin Feshi
5.3. Tazminat
6. MADEN İŞVERENİNİN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÜKÜMLÜLÜKLERİNE AYKIRI DAVRANIŞI HALİNDE MADEN İŞÇİSİNİN HAKLARI
6.1. Çalışmaktan Kaçınma
6.2. Sözleşmeyi Haklı Nedenle Fesih
7. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİNE AYKIRILIĞIN SONUÇLARI
7.1. İş Kazası Kavramı
7.2. Meslek Hastalığı Kavramı
7.3. İş Kazası ve Meslek Hastalığından Doğan Hukuki Sorumluluğun Mahiyeti
7.4. İşverenin Tazminat Sorumluluğu
7.5. İşverenin Ölümlü İş Kazası Sebebiyle Kamu İhalesinden Yasaklanması Yaptırımı
7.6. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Halinde Maden İşçisine ve Hak Sahiplerine Kurum Tarafından Yapılan Yardımlar
SONUÇ

KAYNAKÇA