Türk Ceza Hukukundaki Nefret ve Ayrımcılık Suçuna Sosyal Kimlik Kuramı Açısından Bir Bakış

Türk Ceza Kanunu'nun 122. maddesi; nefret ve ayrımcılık suçunu düzenleyerek, belli sebeplerden dolayı nefret saikiyle bir kişiye seçili ayrımcılık eylemlerinin yapılmasının cezalandırılmasını hüküm altına almıştır. Her suç tipinde olduğu gibi nefret ve ayrımcılık suçu da ceza hukuku açısından karşılığında yaptırım öngörülmüş bir haksızlıktır. Nefret ve ayrımcılık suçu toplumsal huzursuzluğa sebep olması, bireyler arasında ayrımcılığı körüklemesi ve insan onurunu zedelemesi açısından birçok olumsuz sonucu doğurabilmektedir. Nefret ve aynmcılık suçunun, toplumsal kapsayıcılık ve bireyin vatandaşlık onuru açısından bu kadar zararlı olması, bu suç tipinin ortaya çıkma sebeplerini irdelememizi öncelikli hale getirir. Nefret ve ayrımcılık suçunu hukuki açıdan değerlendirmenin yanı sıra, bir kişinin nefret saikiyle başka bireylere belli ayrımcılık eylemlerini gerçekleştirmesinin sebeplerinin ne olduğuna sosyolojik ve psikolojik açıklamalar getirmek, bu suç tipinin en başından oluşmasının engellenmesi için önemlidir. Bireyin kendisi dışındakileri "öteki" olarak değerlendirmesi, toplumsal grupların birbirine duyduğu önyargının kaynağı ve kişinin ait olduğu gruba duyduğu aidiyeti incelemek sosyal psikolojinin konusudur. Mensubu olduğumuz toplumsal grubun davranış kalıpları, alışkanlıkları ve diğer gruplara yönelik kalıp yargıları nefret ve ayrımcılık suçunun hareket noktasıdır. Sosyal psikoloji ile bu toplumsal dinamikleri anlayabilmek ve çarpık davranış modellerini düzeltmek söz konusu olabilmektedir. Böylelikle nefret suçlarının önlenmesi ve kamu barışının sağlanması olası gözükmektedir. Tüm bu sayılan sebeplerle ceza hukukunun konusu olan bir suç tipini hem hukuki açıdan değerlendirmek hem de kaynağına inebilmek için sosyal psikoloji açısından incelemek bu çalışmanın ana hareket noktası olmuştur. Hukuki açıdan değerlendirdiğimiz nefret ve ayrımcılık suçunu, aynı zamanda sosyal psikoloji disiplini içinde de sosyal kimlik kuramı açısından gerekçelendirmekteyiz. Sosyal kimlik kuramı, bireylerin şahsi benliklerinden önce mensubu oldukları grubun kolektif kimliğine duydukları bağlılık sebebiyle diğer kişilere duydukları önyargı ve kalıp yargıyı inceler. Bu yönden, nefret ve ayrımcılık suçunun başlangıç motivasyonu olan önyargının sebeplerini açığa çıkarmak için bu çalışmada sosyal kimlik kuramını kullanmak yerinde gözükmektedir.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
NEFRET VE AYRIMCILIĞIN SOSYAL PSİKOLOJİDE TANIMLANMASI VE DAYANDIĞI SAİKLER
I. NEFRET VE AYRIMCILIK SUÇU İLE İLGİLİ KAVRAMLAR VE ÖRNEKLER
A. Ayrımcılık Kavramı ve Ayrımcılık Kavramını Oluşturan Etmenler
B. Ayrımcılık Kavramının Tarihsel Gelişimi
C. Ayrımcılık Türleri
D. Ayrımcılığın Görünüş Biçimleri
1. Taciz
2. Cinsel Taciz
3. Ayrımcılık Talimatı Verme ve Bu Talimatı Uygulama
4. Mağdurlaştırma
5. Makul Uyumlulaştırma Yapılmaması
E. Nefret Söylemi
II. NEFRET VE AYRIMCILIK SUÇU KAPSAMINDA SOSYAL PSİKOLOJİNİN TANIMI VE İŞLEVSEL MAHİYETİ
A. Sosyal Psikoloji Açısından Nefret ve Ayrımcılık
1. Grup İçi ve Gruplar Arası İlişkilerin Psikolojisi
2. Önyargı ve Saldırganlık
B. Sosyal Kimlik Kuramına Göre Nefret ve Ayrımcılık Suçları
1. Nefret Suçu

İKİNCİ BÖLÜM
ULUSLARARASI HUKUKTA NEFRET VE AYRIMCILIK SUÇUNA YÖNELİK DÜZENLEMELER
I. ULUSLARARASI HUKUKTA NEFRET VE AYRIMCILIK SUÇU
A. Birleşmiş Milletler Nezdindeki Düzenlemeler
B. Avrupa Konseyi Nezdindeki Düzenlemeler

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRK HUKUKUNDA NEFRET VE AYRIMCILIK SUÇUNA YÖNELİK DÜZENLEMELER
I. TÜRK HUKUKU AÇISINDAN AYRIMCILIK YASAĞI
II. TÜRK CEZA KANUNU'NDA NEFRET VE AYRIMCILIK SUÇU
A. Genel Olarak Nefret ve Ayrımcılık Suçu
B. Suçla Korunması Amaçlanan Hukuki Değer
C. Suçun Maddi Unsuru
1. Fail
2. Mağdur ve Maddi Konu
3. Eylem (Fiil)
D. Suçun Manevi Unsuru
1. Ayrımcılık Sebepleri
2. Kast ve Taksir
3. Nefret Saiki
E. Suçun Hukuka Aykırılık Unsuru
F. Suçun Özel Görünüş Biçimleri
1. Teşebbüs
2. İştirak
3. İçtima
G. Kovuşturma ve Görevli Mahkeme
SONUÇ