Şirket Birleşme ve Devralma Sigortaları

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ ........................................................................................................................III

İÇİNDEKİLER ...........................................................................................................VII

KISALTMALAR CETVELİ ......................................................................................XV

GİRİŞ .............................................................................................................................1

1. Bölüm

ŞİRKET BİRLEŞME VE DEVRALMA İŞLEMLERİ

I. ŞİRKET BİRLEŞME VE DEVRALMA İŞLEMLERİNE GENEL BAKIŞ ............3

A. Birleşme ve Devralma İşlemlerinin Konusu Olarak Şirket ................................4

B. Satış Sözleşmesinin Konusu Olarak Şirket Payları ve Ticari İşletme .................6

1. Malvarlığı Devri (Asset Deal) .......................................................................7

2. Pay Devri (Share Deal) ..................................................................................9

C. Birleşme ve Devralma İşlemlerinin Aşamaları..................................................11

1. Hazırlık ve Plan Süreci ................................................................................11

2. Görüşme Süreci ...........................................................................................14

3. Sözleşmenin Akdedilmesi (İmza) ................................................................15

4. Sözleşmenin İcrası (Kapanış) ......................................................................15

5. Birleşme veya Devralma Sonrası Süreç ......................................................17

II. DUE DILIGENCE (DURUM TESPİTİ/İNCELEME PROSEDÜRÜ) ..................18

III. SATICI TARAFINDAN VERİLEN GARANTİLER VE GARANTİLERİN İHLALİNE BAĞLANAN HUKUKİ SONUÇLAR ...............................................23

A. Satıcı Tarafından Verilen Garantiler ..................................................................23

1. Temel/Asli Garantiler ..................................................................................24

2. Bilanço Garantileri ......................................................................................25

3. İşletmeyle İlgili Garantiler ..........................................................................26

4. Uyum (Compliance) Garantileri ..................................................................27

5. Hukuki Uyuşmazlık ve Ürün Sorumluluğu Garantileri ...............................28

6. Çevre Garantileri .........................................................................................28

7. Vergi Garantileri ..........................................................................................29

B. Garanti İhlali ve Hukuki Sonuçları ...................................................................29

IV. MUAFİYET DÜZENLEMELERİ (FREISTELLUNGSKLAUSELN) ..................31

A. Vergi Muafiyeti .................................................................................................32

B. Sorumluluk Muafiyeti .......................................................................................33

C. Çevre Muafiyeti ................................................................................................33

D. Kamusal Yardımların Geri Ödenmesinden Muafiyet ........................................34

V. SORUMLULUĞUN SINIRLANDIRILMASI VE SORUMLULUK SINIRLARI ............................................................................................................34

A. Azami Sorumluluk Tutarları (Caps) ..................................................................35

B. Önemsiz Miktarlar (De Minimis) ve Sepet (Basket) Hükümleri......................36

VI. KASIT DURUMUNDA SORUMLULUK .............................................................37

VII. ZAMANAŞIMI ....................................................................................................38

2. Bölüm

ŞİRKET BİRLEŞME VE DEVRALMA SİGORTALARINA İLİŞKİN GENEL ESASLAR VE TÜRLERİ

I. ŞİRKET BİRLEŞME VE DEVRALMA SİGORTALARINA İLİŞKİN GENEL ESASLAR .................................................................................................44

A. Terminoloji ........................................................................................................44

B. Aktörler .............................................................................................................46

C. Birleşme ve Devralma Sigortalarının Avantaj ve Dezavantajları .....................47

1. Avantajları ...................................................................................................47

2. Dezavantajları ..............................................................................................50

D. Birleşme ve Devralma Sigortalarının Tercih Edilme Sebepleri........................53

E. Birleşme ve Devralma Sigortalarında Yöntem ve Süreç ...................................54

F. Maliyetler ..........................................................................................................57

II. TÜRK TİCARET KANUNU’NUN SİGORTA HUKUKU HÜKÜMLERİ ÇERÇEVESİNDE ŞİRKET BİRLEŞME VE DEVRALMA SİGORTALARI VE GENEL İŞLEM KOŞULLARINA İLİŞKİN TÜRK BORÇLAR KANUNU HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASI ...................................................................59

A. Türk Ticaret Kanunu Hükümleri Çerçevesinde Şirket Birleşme ve Devralma Sigortaları ..........................................................................................................59

1. Şirket Birleşme ve Devralma Sigortalarının Sınıflandırılması ....................59

2. Sigorta Olayı................................................................................................61

3. Geleceğe ve Geçmişe Etkili Şekilde Düzenlenmesi Sorunu ........................62

a. Geleceğe ve Geçmişe Etkili Sigorta Kavramları....................................62

b. Birleşme ve Devralma Sigortalarının Geleceğe ve Geçmişe Etkili Düzenlenmesi.........................................................................................65

4. Birleşme ve Devralma Sigortalarında Beyan (Bildirim) Yükümlülüğü ......67

a. Sigorta Ettirenin Sözleşmenin Yapılması Esnasındaki Beyan Yükümlülüğü .........................................................................................67

b. Birleşme ve Devralma Sigortalarına Özgü Özellikler ve Değişiklikler...........................................................................................69

5. Sözleşmede Öngörülen Yükümlülükler ve Diğer Yasal Yükümlülükler ....71

a. Sözleşmede Öngörülen Yükümlülükler .................................................71

b. Yasal Yükümlülükler..............................................................................71

B. Türk Borçlar Kanunu Hükümleri Çerçevesinde Sigorta Sözleşmelerinin Kurulması ve Genel İşlem Koşullarının Denetimi ...........................................73

1. Birleşme ve Devralma Sigortalarının Kurulması ve Hukuki Etki Göstermesi ...................................................................................................73

2. Birleşme ve Devralma Sigortalarında Genel İşlem Koşulları ......................76

a. Yürürlük Denetimi .................................................................................77

b. Yorum Denetimi .....................................................................................79

c. İçerik Denetimi ......................................................................................80

III. ŞİRKET BİRLEŞME VE DEVRALMA SİGORTALARININ TÜRLERİ .............82

A. Garanti ve Muafiyet Sigortası ...........................................................................83

1. Terminoloji ..................................................................................................84

2. Türleri ..........................................................................................................85

a. Satıcı Poliçeleri ......................................................................................85

b. Alıcı Poliçeleri .......................................................................................86

c. İşlemin Bir Parçası Olarak “Tutturulmuş Sigorta” (Stapled Insurance)/ Alıcı Poliçesine Dönüşen Satıcı Poliçesi (Seller flip-over Buyer Police) ..........................................................................87

3. Sigorta Teminatının Kapsamı ......................................................................89

a. Teminat Altına Alınan Garantiler ............................................................90

(1) Genel Olarak ....................................................................................90

(2) Temel/Asli Garantiler ve İşlevsel Garantiler ....................................91

(3) Garanti Verenin Sorumluluğunu Sınırlandıran Durum Nitelendirmeleri.............................................................................92

b. Teminat Altına Alınan Muafiyetler .........................................................93

c. Due Diligence Denetiminin Teminat Kapsamı Üzerindeki Etkisi ...........94

d. Zamansal Kapsam ..................................................................................96

4. Teminat Dışı Haller .....................................................................................98

a. Standart Teminat Dışı Haller ..................................................................98

(1) Bilinen Garanti İhlalleri ve Vergi Muafiyeti Altındaki Bilinen Talepler ..........................................................................................99

(2) Açıklanmış Olgular .....................................................................100

(3) Muafiyetler ..................................................................................101

(4) Alış Fiyatının Uyarlanması (Kaufpreisanpassungen) ve İzinsiz Nakit Akışı (Leakage) Durumları ................................................102

(5) Geleceğe Yönelik Açıklamalar ....................................................103

(6) Para Cezaları ...............................................................................103

b. İşleme Özgü Teminat Dışı Haller .........................................................103

c. Münferit Teminat Dışı Alanlar .............................................................104

5. Sigorta Bedeli, Sigorta Ettirenin Zarara İştirak Payı ve De Minimis ........107

a. Sigorta Bedeli ......................................................................................108

b. Sigorta Ettirenin Zarara İştirak Payı (Selbstbehalt/ Selbstbeteiligung) ................................................................................110

c. De Minimis ..........................................................................................112

6. Sigorta Olayı..............................................................................................113

7. Sigortacının Yükümlülüklerinin Kapsamı ve Sınırlanması .......................114

8. Sigorta Tazminatının Muaccel Olması ve Zamanaşımı .............................117

a. Sigorta Tazminatının Muaccel Olması .................................................117

b. Zamanaşımı ..........................................................................................121

9. Sigortacının Rücu Hakkı ...........................................................................124

10. Sigorta Ettirenin Prim Ödeme Borcu ve Yükümlülükleri ..........................128

a. Sigorta Primini Ödeme Borcu ..............................................................128

b. Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri .........................................................132

(1) Sözleşme Öncesi Bildirim Yükümlülüğü ....................................133

(2) Sigorta Olayına Yol Açabilecek Durum ve Koşulları Bildirim Yükümlülüğü ...............................................................................136

(3) İş birliği Yapma Yükümlülüğü ....................................................138

(4) Zararı Önleme, Azaltma ve Sigortacının Rücu Haklarını Koruma Yükümlülüğü .................................................................139

(5) Belgelerin Saklanması Yükümlülüğü ..........................................142

B. Vergi Sorumluluk Sigortası (Tax Liability Insurance).....................................143

1. Genel Bakış ...............................................................................................143

2. Sigorta Teminatının Kapsamı ....................................................................144

3. Teminat Dışı Haller ...................................................................................147

4. Sigortanın Süresi .......................................................................................149

5. Sigorta Bedeli ve İştirak Payı ....................................................................150

6. Sigorta Olayı..............................................................................................151

7. Sigortacının Tazminat Ödeme Yükümlülüğü ve Halefiyet Hakkı .............152

8. Sigorta Ettirenin Borç ve Yükümlülükleri .................................................154

a. Prim Ödeme Borcu ..............................................................................155

b. Eksiksizlik Beyanı Verme Yükümlülüğü .............................................157

c. Diğer Yükümlülükler ...........................................................................159

C. Çevre Sigortası ................................................................................................160

1. Genel Bakış ...............................................................................................160

2. Çevresel Sorumluluk Sigortası ..................................................................161

3. Çevresel Zarar Sigortası ............................................................................163

4. Çevre Kirliliği Hukuki Sorumluluk Sigortası (Pollution Legal Liability) ....................................................................................................164

a. Sigorta Teminatının Kapsamı ...............................................................165

b. Sigorta Olayı ........................................................................................168

c. Sigorta Ettiren ......................................................................................168

d. Sigorta Primi, İştirak Payı ve Sigorta Bedeli .......................................169

e. Sigorta Süresi .......................................................................................170

5. Türk Hukuku: Çevre Kirliliği Mali Sorumluluk Sigortası .........................171

D. Koşullu Risk Sigortası (Contingent Risk Insurance/ Eventualrisiko-Versicherung) ..................................................................................................173

1. Terminoloji Sorunu ....................................................................................173

2. Sigorta Ettiren ............................................................................................174

3. Teminat Kapsamı .......................................................................................175

4. Sigorta Bedeli, İştirak Payı ve Sigorta Primi .............................................178

5. Sigortacı ile Sigorta Ettirenin Hakları ve Yükümlülükleri ........................179

E. Menkul Kıymetlerin Halka Arzı Sigortası/İzahname Sorumluluk Sigortası (Public Offering of Securities Insurance/ Prospekthaftungsversicherung) .....180

1. İzahnameden Doğan Sorumluluk ..............................................................181

2. İzahname Sorumluluk Sigortasının Konusu ve Kapsamı ..........................182

3. Sigorta Olayı..............................................................................................185

4. Sigortacının Yükümlülükleri .....................................................................186

5. Teminat Dışı Haller ...................................................................................187

6. Yönetici Sorumluluk Sigortası (D&O Sigortası) ile İlişkisi ......................188

3. Bölüm

ŞİRKET BİRLEŞME VE DEVRALMA SİGORTALARINDAN KAYNAKLANAN UYUŞMAZLIKLAR VE UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ

I. ŞİRKET BİRLEŞME VE DEVRALMA SİGORTALARININ MÜZAKERE SÜRECİNE İLİŞKİN UYUŞMAZLIKLAR ........................................................194

A. Teminat İstisnalarından Kaynaklı Uyuşmazlıklar ...........................................196

B. Teminat Kulesinde Sigorta Katmanının Tükenmesi, Halefiyet ve Zararı Azaltma Yükümlülüğünden Kaynaklı Uyuşmazlıklar.....................................200

1. Teminat Kulesinde Sigorta Katmanının Tükenmesi ..................................200

2. Halefiyet ....................................................................................................204

3. Zararı Azaltma Yükümlülüğüne İlişkin Sözleşme Hükümleri ...................206

II. ZARAR BİLDİRİMİNDEN TEMİNAT SAĞLANMASI YÖNÜNDE VERİLECEK KARARA KADARKİ AŞAMA ....................................................207

A. Zarar Bildirimi (Claim Notice) .......................................................................207

B. Sigortacı ve Sigorta Ettiren Tarafından Olayların Aydınlatılması ..................210

C. Sigorta Ettirenin Ödeme Talebinde Bulunması ...............................................211

D. Sigortacının Sigorta Teminatına İlişkin Karar Vermesi (Coverage Decision) ...................................212

E. Sigorta Ettirenin Rücu Taleplerini Güvence Altına Alma Yükümlülüğü .......212

III. HUKUKİ UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ .....................................................213

A. Tahkim Sürecinin Düzenlenmesi ve İşleyişi ...................................................214

B. Tahkim Sürecinde Maddi Hukuka İlişkin Hususlar ........................................218

1. İspat Yükü ve Sorumluluk Şartları ............................................................218

2. Sigorta Tazminatının Miktarı .....................................................................220

SONUÇ VE DEĞERLENDİRME .............................................................................225

KAYNAKÇA .............................................................................................................235