Rus-Çin Kıskacında PAMİR KIRGIZLARI Göç, Sürgün ve Mücadele

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ ....................................................................................................................... III

İÇİNDEKİLER ............................................................................................................. V

KISALTMALAR ...................................................................................................... VII

GİRİŞ ............................................................................................................................ 1

BİRİNCİ BÖLÜM

PAMİR BÖLGESİNİN TARİHİ COĞRAFYASI

1.1. Pamir Coğrafyası ve Fiziki Çevre ....................................................................... 11

1.1.1. Pamir: Coğrafi Sınırlar ve Jeopolitik Konum .............................................. 11

1.1.2. Su Kaynakları ve Ekolojik Yapı .................................................................. 15

1.2. Pamir Bölgesinin Tarihsel ve Siyasi Gelişimi .................................................... 20

1.2.1. Pamir’in Erken Dönemleri ........................................................................... 21

1.2.2. Büyük Güçlerin Gölgesinde Pamir .............................................................. 24

1.3. Pamir Bölgesinde Demografik Yapı ve Ekonomik Faaliyetler .......................... 32

1.3.1. Etnik Yapı ve Toplumsal Dinamikler .......................................................... 33

1.3.2. Ekonomi ve Kültürel Yaşam ....................................................................... 37

İKİNCİ BÖLÜM

SINIRLARIN ÖTESİNDE: PAMİR KIRGIZLARI

2.1. Rusya’nın Türkistan’daki Yayılma Süreci ve Pamir Bölgesi ............................. 45

2.1.1. Rus İmparatorluğu ve Pamir: Türkistan’daki Genişleme Politikası ............ 46

2.1.2. Büyük Oyun: Rusya ve Britanya’nın Pamir’deki Rekabeti ........................ 54

2.2. Sovyetler Birliği Döneminde Pamir Kırgızları ................................................... 61

2.2.1. Sovyet Yönetiminin Türkistan’daki İlk Politikaları .................................... 62

2.2.2. Sovyetler Birliği’nin Pamir Bölgesindeki Hâkimiyet Politikaları .............. 65

2.3. Devrimler Çağında Pamir Kırgızları ................................................................... 73

2.3.1. Çin Komünist Devrimi ve Pamir Kırgızları ................................................. 73

2.3.2. Afganistan’da Sevr Devrimi Sonrası Pakistan’a Zorunlu Göç .................... 76

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

YENİ VATAN: ULUPAMİR

3.1. Pamir’den Ulupamir’e: Türkiye’de İskân Süreci ................................................ 87

3.1.1. Anadolu’da Bir Kırgız Köyü ....................................................................... 87

3.1.2. Ulupamir’in Coğrafi ve İklim Özellikleri .................................................... 94

3.2. Ulupamir Kırgızlarında Toplumsal ve Ekonomik Dönüşüm ............................. 96

3.2.1. Toplumsal Örgütlenme ve Geleneksel Yapılar ............................................ 97

3.2.2. Ekonomik Yapı ve Geçim Kaynakları ....................................................... 103

3.3. Ulupamir Kırgızlarında Kültürel Kimlik ve Dini Hayat .................................. 107

3.3.1. Kültürel Kimliğin İnşası ve Korunması ..................................................... 108

3.3.2. Dini Hayatın Toplumsal Yapıya Etkisi ...................................................... 119

SONUÇ ..................................................................................................................... 125

KAYNAKÇA ............................................................................................................ 131

EKLER ...................................................................................................................... 141

EK-1: Pamir Kırgızlarının Göç Hareketleri ...................................................... 141

EK-2: Kırgız Konar-Göçer Yaşamının Görünümü ........................................... 142

EK-3: Ulupamir Köyünden Genel Bir Görünüm .............................................. 143

EK-4: Rahmankul Han’ın Mezarı ve Çevresinin Görünümü ............................ 144

EK-5: Ulupamir Köyünde Kırgız Halkına Dair Görünümler ............................ 145

EK-6: Ulupamir Köyündeki Kırgız Çocuklarına Dair Bir Görünüm ................ 146