Miras Payının Devri Sözleşmesi

Mirasın açılmasıyla, miras, kendiliğinden ve başkaca hiçbir işlem yapılmasına gerek olmaksızın külli halefiyet prensipleri uyarınca mirasçılara geçer. Mirasın açılmasından başlayarak mirasın paylaşılmasına yahut başkaca sebeple miras ortaklığının sona ermesine kadar geçen süreçte, mirasçılar arasında terekeye ilişkin elbirliği ile hak sahipliği ilişkisi kurulur. Elbirliği hak sahipliğine hakim olan oybirliği ile hareket etme ilkesine rağmen kanun, mirasçıya kendi miras payında tasarruf etme imkanı tanımıştır. Miras payının devri sözleşmesi; 4721 sayılı TMK md.677'de düzenlenmiştir. Miras payının devri sözleşmesi; eşya ve borçlar hukuku dinamiklerini içerisinde barındıran gerek uygulamada gerekse öğretide tartışılan birçok ihtilafı bünyesinde barındırmaktadır.

Bu çalışma ile miras payının devri sözleşmesinin amacı, tarafları, konusu, benzer kurumlarla karşılaştırılması, hukuki niteliği, geçerlilik koşulları, hükümleri ve sözleşmede taraf sorumlulukları yargı kararlarıyla desteklenerek incelenmiştir. İnceleme ile yanıt bulmayı amaçladığımız temel sorular şu şekilde sıralanabilir:

Miras payının devri sözleşmesinde kastedilen "miras payı" nasıl tanımlanmalıdır? Miras ortaklığında bir kişinin mirasçı sıfatıyla sahip olduğu hak, yetki ve yükümlülüklerin bütününü oluşturan miras payı kavramı mı yoksa mirasın paylaşılması veya ortaklığın tasfiyesi sonunda mirasçıya düşecek pay mı kavramı mı esas alınmalıdır?

Miras payının devri sözleşmesinin, TMK md.678 uyarınca miras açılmadan önceki dönemde yapılan ve beklenen miras hakkının devrini konu alan sözleşmelerden farkı nedir?

Miras payının devri sözleşmesinin hukuki niteliği nedir? Tarafların miras payının devri sözleşmesinin edimlerini yerine getirmemesi durumunda uygulanacak kanun hükümleri nelerdir?

Miras payının devri sözleşmesi akdetmede aranan ehliyet ve diğer geçerlilik şartları nelerdir?

Terekedeki taşınmaz malı da kapsayan bir miras payının devri sözleşmesinde taşınmazlarda mülkiyetin geçişi ve tapu kaydına güven ilkesi bağlamında şekil sorunu nasıl aşılacaktır?

Miras payını devreden mirasçının –miras payını devri sözleşmesinin türüne göre- hak ve yükümlülükleri nelerdir? Miras payını devralan tarafın hak ve yükümlülükleri nelerdir? Sözleşmenin ihlali, edimlerin yerine getirilmemesi, ayıp ve zapttan sorumluluk hususlarında hangi hükümler uygulanacaktır?

Miras payının bir diğer mirasçıya devri ile üçüncü kişiye devri arasındaki farklar nelerdir? Bu durumda devralanın hak ve borçları nelerdir?