Kişisel Nitelik Taşıyan Tescili İsteme Hakkı_{(TMK m. 716/1)}

İçindekiler

Teşekkür . III

Kısaltmalar Listesi IX

Giriş . 1

Birinci Bölüm

Kişisel Nitelik Taşıyan Tescili İsteme Hakkının

Kavramsal Çerçevesi

I. Tapu Sicilinde Yer Alan Kayıtlar 7

A. Ayni Haklara İlişkin Kayıt: Tescil 17

B. Ayni Haklara İlişkin Olmayan Kayıtlar: Şerh ve Beyan . 25

1. Şerh . 27

a. Kişisel Hakların Şerhi 28

b. Tasarruf Yetkisi Kısıtlamasının Şerhi 31

c. Geçici Tescil Şerhi . 35

2. Beyan 37

C. Tescil, Şerh veya Beyanın Tapu Sicilinden Silinmesi: Terkin 39

II. Tapu Siciline Kaydedilebilecek Haklar ve Bu Hakların Konuları . 43

A. Taşınmaz Mülkiyeti 44

1. Arazi . 46

2. Tapu Kütüğünde Ayrı Sayfaya Kaydedilen Bağımsız ve Sürekli Haklar . 48

a. Tapu Kütüğünde Ayrı Sayfaya Kaydedilmeye Elverişli Ayni Bir Hak 49

b. Bağımsızlık 51

c. Süreklilik 52

3. Kat Mülkiyetine Konu Olan Bağımsız Bölüm 53

B. Taşınmaz Üzerindeki Sınırlı Ayni Haklar . 54

1. Taşınmaz Üzerindeki İrtifak Hakları 55

2. Taşınmaz Yükü . 56

3. Taşınmaz Rehni 57

C. Taşınmaz Üzerindeki Kişisel Haklar 58

III. Tapu Siciline Kayıt Yapılması Talebi 58

A. Tescil İlkesi Bakımından Tapu Siciline Kayıt Yapılması . 58

B. Tapu Siciline Kayıt Yapılması Talebinin Kişisel Hakka Dayanması 65

IV. Ara Değerlendirme: Kişisel Nitelik Taşıyan Tescili İsteme Hakkının Sistematize Edilmesi 68

İkinci Bölüm

Kişisel Nitelik Taşıyan Tescili İsteme Hakkına

Dayanak Olan Hukuki Sebepler

I. Kişisel Nitelik Taşıyan Tescili İsteme Hakkının Doğumu 73

II. Borcun Kaynakları Çerçevesinde Genel Bakış 75

A. Sözleşme . 75

B. Haksız Fiil . 76

1. Haksız Fiilden Doğan Zararın Giderilmesi Bakımından Kişisel Nitelik Taşıyan Tescili İsteme Hakkı . 76

2. Ahlaka Aykırılıktan Doğan Zararın Giderilmesi Bakımından Kişisel Nitelik Taşıyan Tescili İsteme Hakkı . 80

C. Sebepsiz Zenginleşme . 82

1. Kişisel Nitelik Taşıyan Tescili İsteme Hakkını Doğuran Sebepsiz Zenginleşme Durumları 83

2. Sözleşmeden Dönmenin Tasarruf İşlemine Etkisi Bakımından Kişisel Nitelik Taşıyan Tescili İsteme Hakkı . 84

D. Kanun 87

III. Türk Borçlar Kanunu'nda ve Türk Medeni Kanunu'nda Kişisel Nitelik Taşıyan Tescili İsteme Hakkına İlişkin Düzenlemeler . 87

A. Türk Borçlar Kanunu'nda Düzenlenen Hukuki İlişkiler . 87

1. Taşınmaz Satış Sözleşmesi ve Taşınmaz Satış Vaadi . 88

a. Türk Hukukunda Taşınmaz Satış Vaadinin Yeri 96

b. Taşınmaz Satış Vaadinin Uygulamadaki Görünüm Biçimleri . 100

c. Taşınmaz Satış Vaadinden Doğan Hakkın Şerhi 101

d. Taşınmaz Satış Vaadinin Satıcı Tarafından Yerine Getirilmemesi 104

2. Taşınmaz Satış İlişkisi Doğuran Haklar 107

a. Önalım, Geri Alım ve Alım Hakkı Kavramları 109

b. Taşınmaz Satış İlişkisi Doğuran Hakların Kullanılması 113

3. Bağışlama Sözleşmesi . 117

a. Konusunu Taşınmazların Oluşturduğu Bağışlama Sözü Verme 117

b. Bağışlama Sözleşmesinin Koşula Bağlanması . 120

4. İnançlı İşlem . 123

a. İnanç Sözleşmesinin Kurulması ve Geçerliliği. 126

b. İnanç Sözleşmesi Kapsamında Kişisel Nitelik Taşıyan Tescili İsteme Hakkının İleri Sürülmesi 129

5. Dolaylı Temsil Yetkisi İçeren Vekalet İlişkileri . 132

a. Dolaylı Temsil Yetkisi İçeren Vekalet Sözleşmesi 133

b. Namı Müstearla İşlem 134

6. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi . 137

7. Adi Ortaklık Sözleşmesi . 142

8. Sulh Sözleşmesi 146

B. Türk Medeni Kanunu'nda Düzenlenen Hukuki İlişkiler . 148

1. Aile Hukuku 148

a. Nişanlılığın Evlenme Dışındaki Bir Sebeple Sona Ermesi Durumunda Hediye Olarak Verilen Taşınmazın Geri Verilmesi . 148

b. Boşanma Protokolü Kapsamında Taşınmaz Mülkiyetinin Devri veya Taşınmaz Üzerinde Sınırlı Ayni Hak Kurulması . 151

c. Mal Rejiminin Tasfiyesinde Taşınmazın Özgülenmesi Talebi . 155

2. Miras Hukuku . 157

a. Belirli Mal Bırakma Kapsamında Taşınmaz Mülkiyetinin Devri veya Taşınmaz Üzerinde Sınırlı Ayni Hak Kurulması Vasiyeti . 158

b. Sağ Kalan Eşin Aile Konutunun Kendisine Özgülenmesi Talebi 159

c. Miras Paylaşma Sözleşmesi Kapsamında Terekede Yer Alan Taşınmazların Paylaşılması . 161

3. Eşya Hukuku . 166

a. Paydaşlıktan Çıkarılması Talep Edilen Paydaşın Taşınmaz Üzerindeki Payının Devri Talebi 166

b. Haksız Yapılarda Arazinin Mülkiyetinin Malzeme Malikine Verilmesi Talebi . 168

c. Taşkın Yapıyı İyiniyetle Yapan Kişinin Arazi Parçası Üzerinde İrtifak Hakkı Kurulması veya Bu Parçanın Mülkiyetinin Kendisine Verilmesi Talebi . 172

d. Yasal Önalım Hakkının Kullanılması 175

e. Taşınmaz Malikine İrtifak Hakkı Kurma Yükümlülüğü Doğuran Kısıtlamalar 176

f. İrtifak Sözleşmesi . 177

g. Boşalan Dereceye Geçme Hakkı 181

IV. Kanunda Öngörülen Diğer Borç Kaynakları 183

A. Ehil Mirasçının Tarımsal Arazinin Kendisine Devredilmesi Talebi . 184

B. Kamulaştırma veya Devir Amacına Uygun İşlem Yapılmaması Durumunda Mal Sahibinin Geri Alma Hakkı. 187

C. Orman Sınırları Dışına Çıkartılan Yerlerin Satışı . 190

Üçüncü Bölüm

Kişisel Nitelik Taşıyan Tescili İsteme Hakkının

Yargılamada İleri Sürülmesi

I. Kişisel Nitelik Taşıyan Tescili İsteme Hakkının İleri Sürüldüğü Dava 193

A. Tescile Zorlama Davasının Hukuki Niteliği . 198

1. Öğretideki Görüşler 200

2. Değerlendirme 202

B. Tescile Zorlama Davasının Benzer Taleplerin İleri Sürüldüğü Diğer Davalarla Karşılaştırılması 206

1. Tapu Sicilinin Düzeltilmesi Davası 206

2. Mülkiyet Hakkını Korumayı Amaçlayan Davalar: İstihkak Davası ve Elatmanın Önlenmesi Davası . 209

3. Miras Sebebiyle İstihkak Davası. 213

II. Tescile Zorlama Davasında Yargılama 215

A. Tescile Zorlama Davasının Tarafları 215

1. Davacı . 215

2. Davalı 219

3. Taşınmazın veya Tescili İsteme Hakkının Devrinin Taraf Sıfatlarına Etkisi 222

a. Taşınmazın Davalı Tarafından Devri . 223

b. Tescili İsteme Hakkının Davacı Tarafından Devri . 226

B. Davanın Esastan Kabul Edilebilmesi İçin Gerekli Koşullar . 227

1. Kişisel Nitelik Taşıyan Tescili İsteme Hakkına Dayanak Olan Hukuki Sebebin Geçerliliği . 228

2. Tescil Talebinde Bulunmaktan Kaçınmayı Haklı Kılan Bir Sebebin Bulunmaması 230

a. Haklı Sebep Kavramı . 231

b. Ödemezlik Defi 232

c. Zamanaşımı 236

3. Davalının Taşınmaz Üzerinde Tasarruf Yetkisi Olması . 239

C. Tescile Zorlama Davasına Bakmakla Görevli ve Yetkili Mahkeme . 241

1. Görevli Mahkeme . 241

2. Yetkili Mahkeme 243

D. Hükmün Kesinleşmesi ve İcra Edilmesi . 247

E. Yargılama Sırasında İhtiyati Tedbir Uygulanması 251

III. Kişisel Nitelik Taşıyan Tescili İsteme Hakkına İlişkin Uyuşmazlıkların İhtiyari Arabuluculuk Yoluyla Çözümlenmesi 258

Sonuç . 265

Kaynakça. 281