Ceza Hukukunda Suça Etki Eden Nedenler_{– Ceza Hukuku Monografileri –}

Thomas Aquinas tarafından formüle edilen; kim (quis), ne (quid), nerede (ubi), hangi araçlarla (quibus auxiliis), niçin (cur), nasıl (quomodo) ve ne zaman (quando) sorularının, işlenen her bir suçtaki karşılığını oluşturan suça etki eden nedenler, maddi ceza hukukunun önemli bir konusudur. Suça etki eden nedenlere ceza ve ceza muhakemesi hukukunda bağlanan hukuki sonuçlar, konunun sistematik biçimde ele alınma zorunluluğunu beraberinde getirmektedir. Bu itibarla ceza hukukunda suça etki eden nedenler konusunun öncelikle kendi içinde tutarlılık arz eden şekilde teorik temellerinin ortaya konulması ve ardından tespit edilebilen sorunlar ve tartışmalara ilişkin çözüm önerilerinin sunulması gereklidir. Çalışmada yöntem olarak, Türk Ceza Kanunu ile İtalyan Ceza Kanunu arasındaki normatif düzenlemelerin farkları göz önünde bulundurularak, suça etki eden nedenlere ilişkin sorun ve çözümlerin ortaya konulmasında İtalyan ceza hukuku öğretisi ve yargı kararlarından faydalanılmıştır.

İlk bölümde suça etki eden nedenler kavramı, sonraki bölümlere temel oluşturmak üzere incelenmiş; tanım, kanuni düzenlemeler, özellikler, içerik, diğer kurumlardan farklar ile suça etki eden nedenlerin sınıflandırılmasına yer verilmiştir. İkinci bölümde 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nda düzenlenen ortak suça etki eden nedenler incelenmiş ve haksız tahrik, takdiri indirim nedenleri ile suça iştirak kapsamındaki suça etki eden nedenlere, hukukumuz ve İtalyan hukukundaki temel tartışmalar nispetinde yer verilmiştir. Üçüncü ve son bölümde ise suça etki eden nedenlerin rejimi ve suça etki eden nedenlerden kaynaklanan sonuçlar ortaya konmuştur.